Historia eta estetika ikasgaia. Ardatza zinemaren forma espezifikoetan jartzen du. Ikasgaiak egitura duala eta dialektikoa du, hala edukiagatik nola metodologiagatik. Batetik, zinemaren poetikei heltzen zaie eta, bestetik, zinemaren historiei. Lehen horiei dagokienez, zinemaren teoriako funtsezko gai batzuen sarrera egiten da. Helburua da zinema beste arte edo gai filosofikoekin harremanetan jartzea, eta horien arteko loturak eta hariak bilatzea. Ikuspuntu horren bidez, ikasgai horretan lortu nahi da gerora Poetikako beste ikasgai batzuetan garatzen, konplexuago bihurtzen eta kontraesanetan jartzen joango diren kontzeptu batzuen oinarria ezartzea. Irudiaren eta irudimenaren arteko ezberdintasunak eta antzeko gaiak lantzen dira, hala nola: errealismoa eta irudikapenaren kontzeptuak, hizkuntza eta hizkera dikotomia edo harreraren fenomenologiatik eta teorietatik eginiko hurbilketak. Ikuspuntu metodologikoak auzi guztien jatorria zinemaren beraren lan formalen eta haren existentziaren mugen barruan oinarritu azalpenekin azaldu nahi ditu. Zinemaren historiei dagokienez, historia kontzeptua bera problematizatzeko espazio gisa antolatuta dago. Bertan sartzen da zinema nola edestu, azken 20 urteotako ekarpen kritiko garrantzitsuenen eskutik.  Ikasgaiaren bigarren dimentsio horrek zinemaren historialariei eginiko elkarrizketa monografikoen bidez hartzen du forma. Ikasgaiaren bi bideak paraleloan lantzen dira, eta etengabeak dira elkarrekiko loturak eta bidegurutze dialektikoak.

Ikasgai honetan, euskal zinema ezagutzen hasiko gara. Testuinguru historikoarekin hasiko gara eta euskal zinemak sortu zenetik gaur arte izan duen ibilbidea aztertuko dugu, hau da, euskal zinemaren historiaren kronologia eta gaiak gainbegiratuko ditugu eta sorreratik gaur arte izan diren euskal zinemagile garrantzitsuenak aztertuko ditugu, gaur egun jardunean dauden euskal zinemagileen hiru belaunaldiei (edo gehiagori) bereziki erreparatuta.

Fitxategiak identitate-ezaugarriengatik dira ezberdinak, eta daukaten testuinguruagatik, zeinak bildumen kudeaketan ezinbesteko eragina baitu. Ikasgai honetan gaur egungo ikus-entzunezko fitxategiek dauzkaten aldagaiak aztertuko dira, baita aplikatzen diren metodologiak ere. Material-estandarrei eta haren kudeaketaren inguruko eztabaidei  buruz hitz egingo da: materiala nola mantendu eta manipulatu behar den, erakusteko eskubideak nola kudeatu eta pelikulak nola eskuratu erakunde bakoitzaren berezitasunak eta aukerak aintzat hartuta. Ikastaroaren helburua da ikasleak zenbait kontzeptu garrantzitsu jasotzea, artxiboen munduko hainbat egoeratara egokitu ahal izateko eta bilduma baten kudeaketa-plan estrategiko bat antolatu eta aktibatu ahal izateko.

Bideo-formatuen historiari buruzko ikerketa, haien ezaugarri teknikoei eta erabilerari buruzkoa, baita bilduma mota hori kudeatzeko arrisku-faktoreei, printzipioei eta zereginei buruzkoa ere. Funtsean formatu analogiko eta digitaletan oinarritzen da, zinta magnetikoetan jasotakoetan, formatu profesionalak, ekoizpen independenteak zein bideo domestikoa. Bildumen kudeaketen gaiak barruan hartuko ditu identifikazioa, ikuskaritza eta inbentarioen sorkuntza, bildumak kontserbatzeko eta manipulatzeko estandarrak, eta kontserbazio eta babes planen diseinua.

Material magnetikoak arriskuan daudela abiapuntutzat hartuta, digitalizazioan ere trebatuko dira ikasleak, balio handiko  edukiak denboran iraungo dutela ziurtatzeko eskura dugun tresna bakarra baita digitalizazioa. Material horien deskribapen fisiko eta kimikoa aztertuko dugu nola hondatzen diren ulertzeko, hondatze prozesua leuntzeko eta tratamendu egokia emateko, eta digitalizazioaren prozesu teknikoei bereziki erreparatuko diegu. Ikasturte honetan, ikasleek bitarteko magnetikoen hondatzea nola ebaluatu behar den ikasiko dute, horien digitalizazioa nola planifikatzen den eta behar bezala babesteko berariazko premiak zeintzuk diren ulertuko dute. Ikasturtearen amaieran, laborategiko rack-a erabilita bideo magnetikoko materialak nola digitalizatzen diren jakingo dute.

Ikastaro honen helburua da filmak zaharberritzea helburutzat duten tresnak ulertu eta ezagutzea DaVinci Resolve 18 softwarearen bitartez, eta, aldi berean, egiazko adibideak erabiliz, material zinematografikoa zaharberritzeko tekniken aplikazioa ulertzea, baita zalantza teknikoak argitzea ereIkasgaian, ikasleek proposatutako ariketen kolorea garatuko dute, modu autonomoan lan egiteko gaitasunak lortzeko. Proiektu bat koloreztatzeko fase guztiak ikusiko dituzte: konformatua, primarioak, bigarren mailakoak, masterizazioa, etab. Ikasle bakoitzaren lanaren jarraipen pertsonalizatua egingo da klasean zehar, zalantzak argituz, ulertu arte. Helburua ikasle bakoitzak zaharberritze-materialari aurre egiten jakitea da, ahalik eta informazio gehien berreskuratu ahal izateko.

Filmak zaharberritzeko DIAMANT softwarea filmak zaharberritu, garbitu eta konpontzeko tresna profesionala da. Tailer honen helburua ikasleak DIAMANT softwarearekin, bere tresnekin, aukerekin, mugekin eta arriskuekin ohitu ahal izatea da, material zehatzen gaineko praktikaren bidez.

Material fotokimikoaren digitalizazioa, gaur egun, nazioarteko artxibo eta filmoteka askotan egiten da. Edozein artxibo modernotan digitalizazioa erabiltzen da, nahitaez, materialak zaintzeko, hedatzeko eta ikertzeko. Ikasleek materialen digitalizazioaren oinarriak bereganatuko dituzte, baita kasu bakoitzean jarraitu beharreko estrategiak ere, eta praktikan jarriko dituzte eskolako Artxibo-ibilbidearen barruan.

“Baliabide digitalak” zaintzea dagoeneko ez da ezer berria. Nolanahi ere, azkar eta etengabe aldatzen den erritmoan aldatzen direnez sistema digitalak eta haien azpian dagoen elektronika, gero eta erabilgarriagoa eta beharrezkoagoa bihurtu da datu digitalen “izaera” berez ezagutzea ez ezik, horien bizi zikloan eragiten duten osagai, tratu eta alderdiak zein diren jakitea.

Ikasgai honetan, ikasleek "artxibo bat zer den" ikasiko dute. Zein zati, prozesu eta sistema landu behar diren elkarrekin datu digitalak gordetzeaz gainera, aurkitzeko eta (berr)erabiltzeko moduan jartzeko, oraindik ere ezagutzen ez diren etorkizuneko baldintzetan.

Besteak beste, komando lerroko interfazeetarako sarrera, programazio/automatizazioko oinarrizko alderdi errazak eta multimedia formatuen bihurketa, datu digitalekin lan egiten duten lan profesional jasangarrirako baliotsuak direla frogatu baita.

Ondoren, datu/dokumentu digitalen ulermen oinarri hori jardunbide onenekin lotuko da pixkanaka, kontserbazio digitaleko estrategia egokia sortzeko lan fluxuak erabakitzeko, zehazteko eta mantentzeko. Ikasleek teoria eta praktika modernoak ikasiko dituzte, eta ezaugarri tekniko horiek eta sarbide eta kontserbazio politika/estrategia horiek elkarri nola eragiten dioten jakingo dute.

Ikus-entzunezko ondarearen zaharberritzea ez da bestelako ondare batzuena bezalakoa, eta oso lan zehatza egin behar da zaharberritu beharreko obraren arabera. Zaharberritze eta kontzerbazioaren inguruko sarrera teorikoari  azterketa kasu zehatzek jarraituko die,Proiektu horietan erabakiak hartzerako orduan aintzat hartu beharko diren arazo etiko eta teknikoak eta baliabideak aztertuko dira. Mintegietan, gainera, hainbat erakunde eta profesionalek gauzatutako zaharberritze-proiektuen adibideak erakutsiko dituzte.

Fernando Martín Peña artxibozain, bildumagile, ikertzaile eta programatzaile argentinarrak ikerketa-egonaldia egingo du eskolan 2025eko martxoa-apirilean. Martin Peñak ikasleekin partekatuko du bere esperientzia artxibozain zinematografiko gisa, kasu zehatzak aztertuz, hala nola Metropolisen aurkikuntza eta zaharberritzea (1927, Fritz Lang). Eskola horietan, gutxi aztertutako alderdiak ere landuko dira, hala nola zaintza proiektuen iraunkortasun ekonomikoa eta finantzaketa, eta ondare-ikerketaren zabalkundea eta sozializazioa. Bere egonaldian zehar, Fernando Martín Peñak ikerketa-lanak egingo ditu Artxiboaren film-bilduman.

Nola grabatu eta erreproduzitu izan da soinua eta irudia? Mende eta erdian erabili izan diren hainbat ikuspegi aztertuko ditugu, eta ikuspegi horiek izan duten arrakastari eta porrotari buruz eztabaidatuko dugu. Prozesu originalak ulertzea da zaharberritze modernoen arrakastaren oinarria. Soinuaren eta mugimenduko irudiaren grabazioaren eta erreprodukzioaren historia teknikoa da hau. Soinua aztertzeko, garai akustikoa, elektrikoa, magnetikoa eta digitala hartuko ditugu kontuan; mugimenduko irudien kasuan, berriz, argazkigintzaren garaia, garai magnetikoa eta digitala. Gaur egungo artxibo baliabideak (irratia, zinema, telebista eta bideoa) ez ezik, ordenagailuak, bideo-jokoak eta… espazioaren esplorazioa ere aztertuko ditugu.

Aldi bakoitzeko teknologiak ikus-entzunezko dokumentu mota jakin bat sortzen du. Funtsezkoa da zinemaren eta mugimenduzko irudiaren bilakaera ulertzeko, bai eta edukiak behar bezala irakurtzeko, sortu diren ingurune teknologikoa ezagutzea. Helburu nagusia ikus-entzunezko lan bat sortzen den une historikoa ezagutzearen garrantzia nabarmentzea da, baita inguruneak lanari nola eragiten dion ere, eta ikasleei informazio hori lortzeko tresnak ematea.

Ikasgai hau praktikoa da nagusiki, eta aukera emango digu laborategian eskuz errebelatzeko erabiltzen diren prozedurak ezagutzeko, bai zuri-beltzeko pelikuletan, bai koloreetan ere. Eskolan filmatutako materiala erabiliz, errebelatze-prozesu bakoitzaren berezitasunak ezagutuko ditugu, kimikak filmaren egituraren gainean nola eragiten duen eta pelikula behar bezala zaintzeko funtsezko alderdiak ere bai.

Teknologia zinematografikoaren historiari eta artxibo baten barruko dokumentu filmikoen identifikazioarekin duen loturari buruzko azterketa. Elementuen ezaugarri teknikoak. Materialaren ikuskapen fisikoa eta azterketa kritikoa. Elementu eta obra bakoitzeko katalogazio-mailak. Bildumak ikuskatzeko, inbentariatzeko eta ebaluatzeko metodologiak.

Obren zaharberritzerako egin diren ikerketarako dokumentu filmikoak aztertuko ditugu, hots, azterketa teknikoa, kritikoa eta historikoa egingo dugu. Obra eta elementuaren arteko lotura landuko dugu: hutsuneak, historikotasuna eta kalteak. Zaharberritzeko arazoak: metodoak, teknika eta etika. Zaharberritze digitalerako irizpideei buruzko sarrera laburra. Estandarrak eta zaintza alternatiboa.Horrez gain, ikasgai honetan ikus-entzunezko euskarriak ikuspegi fisiko-kimikotik ikasiko dira. Horrela, euskarri horien propietateak ulertzeko funtsezkoak diren materialak aurkeztuko dira, hala nola, polimeroak, metalak, tinduak edo emultsioak. Era berean, degradazio-prozesuekin lotutako erreakzio kimikoak landuko dira, eta ingurumen-faktoreek narriadura horri nola eragin diezaioketen ikusiko da.

Irakasgai honek ikus-entzunezko lanen katalogazioa lantzen du, ikuspuntu teoriko-praktiko batetik. XIX. mendearen amaiera aldera zinemagintza asmatu zenetik, joan den mendeko hirurogeita hamarreko hamarkadaren hasieran bideoa agertu zen arte, ikus-entzunezko ekoizpen osoa euskarri fotokimikoaren gainean egiten zen. Formatu horretan bertan garatu zen ekoizpen horren banaketa eta kontserbazioa. Teknologia digitalek aukera berriak eskaintzen dituzte materialak sortzeko, gordetzeko eta berriz eskuratzeko, baina aldaketa teknologikoen ondorioz, materialak suntsitu egiten dira beti, edo material horiek erreproduzitu eta kontserbatzeko gailuak zaharkituta gelditzen direnean, material horiek ezin dira gehiago erabili. Ikuspuntu horretatik, estandar berriak definitzean erronkak sortzen dira kontserbazioaren aldetik, eta aldi berean, dokumentazio- eta katalogazio-prozesuak erraztu egiten dira. Ikasgai honen alderdi praktikoan, obrak eta horien estandar eta estandar azpiko bertsioak identifikatu eta sailkatu beharko dira.

Ikastaro honetan, hasieran, zati teoriko bat emango da; bertan, filmak identifikatzeko oinarrizko alderdiak landuko dira, eta arreta berezia jarriko zaie soinu materialei. Zinema ekoizpeneko soinu formatu ohikoenen ezaugarri nagusiak aztertuko dira, bai eta soinuaren ezaugarri fisiko primarioak eta soinuaren digitalizazio eta zaharberritzearen kontzeptu garrantzitsuenak ere. Bigarren zatian, nagusian, film materialak landuko dira.

Pelikula botaniko bat egitea pazientzia eta maitasunezko lana da batez ere. Mothlight edo The Garden of Earthly Delights filmetan Stan Brakhagen erabilitako kamerarik gabeko zinemaren metodoak abiapuntu hartuta, herbario filmiko bat sortzeko teknika eta prozesu batzuk aztertuko ditugu.

Zinegileen eta botanikarien tekniken artean dagoen lekuren batean, aleen bilketa, euskarri filmikoaren gaineko lan-metodoak eta horiek erakusteko materialak prestatuko ditugu, guztien artean pieza kolektibo bat sortzeko eta, batez ere, guztien artean, metodologia proposamen berrietara zabaltzeko.

Tailer hau filmak egiteko metodo alternatiboak aztertzeko gogoa duten formazio guztietako pertsonei zuzenduta dago. Zinebotanikak, azken batean, proposamen irisgarriak dira, pieza bat sortzeko euskarri filmikoko materialak eta tresnak berrerabiltzea ahalbidetzen dutenak , eta pieza horren kontrola beti naturaren beraren esku geratzen da.

Tailer honetan, errebelatzeko tren batean pelikula mekanikoki errebelatzen ikasiko dugu. Filma errebelatzeak prozesu fotografikoaren urrats bakoitza ulertu eta balioesteko aukera ematen dizu, irudia hartzetik negatibo ikusgarri batean gauzatzeraino.

Kimikoak, esposizio-denborak eta tenperaturak kontrolatzen ikasiko duzu, eta trebetasun tekniko zehatzak garatuko dituzu, baina, ariketa teknikoa ez ezik, esperientzia emozional eta artistikoa ere bada.

Gainera, teknika hau ikastean, argazkilaritza analogikoaren artea garatu eta hobetu duten artista eta teknikarien tradizio luzearekin bat egiten duzu, eta ingurunearen tradizioaren ikuspegi aberatsagoa emango dizu, eskuz errebelatzeko tailerretatik hasi eta profesionalizaziora eta azken mekanizaziora arte.

Kamera iluna (La Chambre d 'ombres) proiektu guztiz berezia da, eta Camilo Restrepok egindako eta EQZEk ekoitzitako argitalpen bat eta izen bereko film bat biltzen ditu. Camilo Restrepok EQZEko ikasleei 2019-2020 ikasturtean eman zien mintegian du jatorria. Amaitu ondoren, zentroak tailerraren aztergaiarekin lotutako lan bat ekoiztera gonbidatu zuen zinemagilea: irudi bat, irudikapen bat edo munduaren ikuspegi bat sortzen den testuingurua zalantzan jartzea eta horiek errealitatean duten eragina. Bi lan horiek (liburu bat eta film bat) osatu ondoren, Kamera iluna (La Chambre d 'ombres) bere jatorrira itzuliko da tailer moduan, lau urte lehenago hasitako zirkulua itxiz.

Kasu azterketaren formatua baliatuz, ikastaro honek ikasleak eta artelan garaikide konplexuak batuko ditu, multimedia artearen arazo nagusiak eta kontserbazio estrategia sortu berriak ulertzeko. Artistek askotariko ikus-entzunezko formatuak eta teknologiak erabiltzen dituzte, ikertzeko zirraragarriak. Adibidez, osagai zaharkituak, hala nola telebistak (izpi katodikoen hodiak) erabiltzen dituzten artelanetatik kanal anitzeko obra sinkronizatuetara, joko motorrak edo neurrira egindako kodeak dituzten obrak, edo Internetetik datuak ateratzen dituztenak. Artelan horiek elkarren artean lotutako zati asko izan ohi dituzte, eta horiek deszifratu eta dokumentatu egin behar dira obrak etorkizunean artistaren ikuspegiarekiko leial funtziona dezala bermatzeko. Ikastaroak ikuspuntu kuratorialak eta kontserbaziokoak uztartzen ditu, arte garaikidearen tokiko museo bateko bildumako artelanak aztertuz. Ikasleek erakusketen historiak ikertzen dituzte, erakundeen artxiboak kontsultatzen dituzte, artelan baten osagaiak aztertzen dituzte eta obrei buruz eztabaidatzen dute museoko langileekin. Prozesuan, asko ikasiko dute museo eta artxiboetako artelanen interpretazio, zaintza eta kontserbazioari buruz. Ikasleek txosten laburrak idatziko dituzte erakunde kidearentzat aztertutako obrei buruz. Txostenek, besteak beste, honako alderdi hauek jasoko dituzte: obraren deskribapena (edukia eta alderdi estetiko eta teknikoak), arriskuen adierazpena eta gomendatutako kontserbazio estrategiak.

Emultsio fotokimiko artisauen produkzioa ezagutzen hasteko proposamena egiten da tailerrean. Arkeologia filmikoa da tailerraren abiapuntu, baina sorkuntzarekin lotutako alderdi garaikide ugari agerian uzten ditu. Materialtasunaren historian interesa dutenentzako tailerra da, baina zinema ideiak, irudiak eta soinu banda biltegiratzeko bitartekotzat ez ezik, pentsamendu, irudi eta soinu horiek sortzen eta modu aktiboan desitxuratzen dituen materialtzat ere hartzen duten zinemagileei ere zuzentzen zaie.

Ikasgai honetan, EQZEko ikasleek beren eginkizuna (sorkuntza, ikerketa edo zaintzakoa) berenganatzeko aukera proposatzen da oroimen zinematografiko eta ikusentzunezkoa esploratze modura, zinemaren hiru aldiak aintzat hartuta: iragana, memoriarekin lotuta dagoena; orainaldia, ekintzarekin lotuta dagoena; eta etorkizuna, proiekzioarekin lotuta dagoena. Sustrai filosofikoak dituen proposamen honek arazo historiko, kultural edo politiko garaikideei buruzko hausnarketa planteatzen du, profanazioaren kontzeptuak (Giorgio Agamben) eta sorkuntza egintzaren kontzeptuak (Gilles Deleuze) eskaintzen dituzten esparru kontzeptualetik begiratuta.

Artxiboaren “errituzko” erabilerak behatzea, hausnartzea eta zalantzan jartzea da kontua, jardunbide kritiko eta/edo ludikoen bitartez noiz edo noiz azpikoz gora jartzeko. Bestalde, ikus-entzunezko sorkuntzako, ikerketako eta kuradoretzako praktikak sormenezko ideien adierazpide potentzialtzat hartzea izango da gure abiapuntu, Deleuzek ematen dien zentzuan. Ikuspegi hori euren eginik, ikasgai honetako ikasleak beren praktika eta ideiei buruzko galderak egitera bultzatzen dira, erresistentziako espazio potentzial diren aldetik, hau da, “kontrainformazioko” espazioak.

Film fotokimikoaren prozesamenduarekin lotutako ezagutzak, gaitasunak eta trebetasunak eskuratzeko prozesuaren azken etapa. Batetik, laborategi profesional bateko tekniketan eta lan-fluxuetan murgiltzea bilatzen du irakasgaiak, errebelatzeko (kolorea eta 16 mm-ko zuri-beltza), kolorea zuzentzeko eta kopiatzeko teknologia espezifikoaren maneiu praktikoan oinarrituta. Trebetasun praktiko horiek eskuratzeak kultura eta industria zinematografikoaren belaunaldiarteko ezagutzari eustea dakar, bestela ahaztu egingo bailitzateke. Bestetik, ikastaroan parte hartzen duten ikasleek Eskolan egindako film-materialak prozesatu ahal izango dituzte, EQZELaben zerbitzua aktibo mantenduz.

Irakasgaia hizkuntzari, performanceari eta ekintzari buruzko gogoeta gisa proposatzen da, espezifikotasunean eta zehazten duten mugekin lotuta. Arreta berezia jarriko zaie alderdi hauei: jardun artistikoaren ezagutza arloen arteko topaguneak, erregistroaren esplorazioa eta performancea, ekintza, erregistro performatiboaren ezaugarri zantzu emailea, eta beste hizkuntza batzuetan eraldatzea, hala nola marrazkia, testua, dokumentua, bideoa… . Horri guztiari esker, gorputzaren kontzientzia hartzeko aukera ematen duen paisaia definituko da, zeinu, hizkuntzaren balio posizional eta dimentsio performatibo gisa. Gorputz zeinuen, soinuen eta hitzen haragitzea eta horien ahalmen eraldatzaile eta politikoa.

Duela hirurogeita hamar urte, zinegileak eta kritikariak frantsesezko mise en scène terminoa erabiltzen hasi ziren, zuzentze-prozesu esateko laburtzapen modura. Terminoak baliagarria izaten jarraitzen du gaur egun, baina soilik haren definizioa zabaltzen badugu bere jatorri klasiko, teatral eta piktorikotik askoz ere haratago, eta kontuan hartzen baditugu ikus-entzunezkoen historian dauden dimentsio aldakor ugariak, besteak beste, postprodukzio prozesuak, soinuarenak eta digitalak. Ikasgai honetan ez da film osoen azterketa egiten, ez eta zinemagintzako gai eta esanahien interpretazio estandarrik ere. Aitzitik, ikasgai honek filmen zati kontzentratuak eta beste pieza mediatiko berri batzuk arretaz aztertzen ditu, ahalik eta ondoen ulertzeko obra horien egileek nola ikusten zituzten obran dauden ikuspegia, logika, egitura, eta elementuen arteko antolaketa (lan batetik bestera beti aldatzen baitira). Nola ulertzen da ikus-entzunezko lan baten estiloa eta forma (zineman, telebistan edo arte digitalean) barrutik begiratuta?

Behatokia zeharkakoa izaten da ikasturteko lehenego hiruhilabetean eta soinuarekin lotutako prestakuntzako, praktikarako eta ikerketarako gunea izaten da. Gai finkoak izateaz gain, taldekideen premietara eta unean uneko premietara egokitzen da; horregatik, praktikarekin eta egiten ari diren proiektuekin lotuta egoten da.

Lehen lau moduluetan ematen den irakasgai honen helburua ikasleak beren filmaren izaerarekin eta abordatze-metodologiarekin aurrez aurre jartzea da. Nondik dator zure filma? Zertaz ari da? Zer emozio eragin nahi du? Irudietan konta daiteke? Nola nahi du egileak ikuslea sentiaraztea obra ikustean? Gai horietatik eta beste batzuetatik abiatuta, pelikula bat egiteko gogoeta- eta garapen-prozesuei ekin nahi zaie. Ikastaroak, funtsean, hiru lan-ildo ditu: filmaren abiapuntu edo jatorriarekin lan egitea, sormen-bidaiaren muina gisa; bidaia hori zabaltzea, filmari konplexutasuna eta sakontasuna eransteko gai diren estimulu zehatzetatik abiatuta; eta proiektua idazketatik lantzea.

Irakasgai honek artistaren ikus-entzunezkoa du ardatz Euskal Herriko testuinguruan. Ikusentzunezko eta praktika artistikoen arteko harreman eta joan-etorriak hartzen ditu abiapuntutzat, batez ere artearen sisteman gertatzen direnak: museoak, arte-zentroak eta galeriak, edo zinemaren beraren aldirikoak.Ikus-entzunezko sorkuntzaren tokiko panorama aztertzen du irakasgaiak aztergai, gonbidatu, proiekzio eta irteeren bitartez.

Zinematografoaren hastapenetan, irudiak erregistratzen zituen kamerak irudi horiek proiektatzeko ere balio zuen. Une bat harrapatzeko biradera aktibatzen zuen operadorea bera arduratzen zen arrasteko engranajeari bira eginarazteaz, filma errebelatu ondoren irudi horiek berak pantaila batean partekatzeko. Zein unetan bereizi ziren bi eginkizun (eta bi kamera) horiek eta, batez ere, zer ondorio izan zituen horrek? Zergatik ikusten dugu proiekziogilearen lanbidea, gaur egun eta ia-ia filmaren arrastea mekanizatu zenetik eta banaketa zirkuituak sortu zirenetik, kamera operadorearen lanbidearekiko hain arrotz eta hain urruneko? Cinématèque Française erakundearen sortzaile Henri Langlois-ek zioen bere zinema kamera proiektatzeko kamera zela; baieztapen horrek proiekzioaren artea aldarrikatzearen garrantzia nabarmentzen du.

Tailerrari hasiera emateko, soinu-erregistrorako ekipoak aztertuko dira, batez ere eskolako materiala baliatuz. Horretarako, alderdi tekniko eta praktikoak landuko ditugu. Bigarren blokean, lan-fluxuaren koordinazioa landuko dugu: audioa eman eta jaso, muntaia hasi eta nahasketa entregatu. Oro har, sorkuntza-espazioa hobetzeko eta zabaltzeko zein tresna dauden ezagutzea da helburua.

Hasi zenetik, zinema baliabide koloretsua izan da eta prozesu ugari sortu dira zuri-beltzeko filmari kolorea emateko, hala nola tindatze eta biratze prozesu kimikoak, eskuz margotzea, Technicolor teknika eta emultsio modernoak lortzea; zineman beti erabili izan da kolorea adierazpide artistiko moduan. Tailer honetan, zinemaren jatorrizko kolorea eta teknika horiek zinemagile eta artistei eskaintzen dizkieten aukera estetikoak aztertuko ditugu.